Ks. Zdzisław Peszkowski upamiętniony w Sanoku

fot. Sabina Tworek

23 sierpnia br. w Sanoku, dokładnie w 104. rocznicę urodzin księdza Zdzisława Peszkowskiego, zostało odsłonięte i poświęcone popiersie tego charyzmatycznego kapłana.

Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w kościele pw. Przemienienia Pańskiego w Sanoku, w miejscu, w którym ks. Peszkowski został ochrzczony i przyjął I Komunię Świętą oraz sakrament bierzmowania.

Następnie uczestnicy przeszli na Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego, gdzie nastąpiło odsłonięcie popiersia przygotowanego wg projektu o. Roberta Kruczka z Krakowa, a wykonanego przez Usługową Odlewnię Artystyczną Piszczkiewicz Piotr w Podłężu.

Postument wykonał Zakład Kamieniarski „SKALNEX” Jana Sędzika z Czachowic, zaś o donice z roślinnością zadbało SPGK. Popiersie ks. Peszkowskiego poświęcił ks. prałat Andrzej Skiba.

W uroczystościach uczestniczył m.in. Zarząd Powiatu Sanockiego. Wiązankę w imieniu mieszkańców powiatu sanockiego złożyli starosta Stanisław Chęć oraz Damian Biskup i Andrzej Chrobak, w imieniu Lasów Państwowych kwiaty złożył Krzysztof Strzyż, zaś wicestarosta Janusz Cecuła reprezentował posła Piotra Babinetza.

Uroczystość zakończyła się spotkaniem w Sanockim Domu Kultury, gdzie zebrani obejrzeli fragmenty filmów o księdzu Peszkowskim oraz wysłuchali pieśni i informacji o życiu i dokonaniach kapłana.

Organizatorem uroczystości było Stowarzyszenie Wychowawców „Eleusis” z hm. Krystyną Chowaniec na czele, Społeczny Komitet Uhonorowania Ks. Z. Peszkowskiego z przewodniczącym ks. dr Andrzejem Skibą oraz Miasto Sanok. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli Wojewoda Podkarpacki oraz Marszałek Województwa Podkarpackiego.

Ks. prał. dr Zdzisław Peszkowski h. Jastrzębiec, urodził się 23 sierpnia 1918 r. w Sanoku. Był księdzem katolickim, oficerem kawalerii WP, doktorem filozofii, kapelanem papieża Jana Pawła II, kapelanem „Rodzin Katyńskich” i pomordowanych na Wschodzie oraz harcmistrzem i Kapelanem Naczelnym ZHP. Rodzina Peszkowskich prowadziła w Sanoku przy ul. Jagiellońskiej cukiernię. Zdzisław Peszkowski w 1938 r. zdał maturę w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Od najmłodszych lat zaangażował się w działalność harcerską. Ukończył słynną Szkołę Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu i otrzymał skierowanie do 20. Pułku Kawalerii w Rzeszowie. W czasie wojny obronnej 1939 r. dowodził plutonem ułanów i dostał się do niewoli sowieckiej. Więziony był m.in. w Kozielsku i Griazowcu. Wstąpił do armii Andersa. Awansowany do stopnia rotmistrza dowodził kompanią w 1. Pułku Ułanów Krechowieckich. Od 1944 r. zajmował się działalnością harcerską w Valivade – „polskim” miasteczku w Indiach. Po wojnie ukończył studia w Oxfordzie na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie a następnie w Seminarium Duchownym w Orchard Lake (USA). Był autorem książek poświęconych teologii, historii Polski, filozofii, literaturze. Dołożył wielu starań, by mogły powstać cmentarze wojskowe w Katyniu, Charkowie i Miednoje. W 1995 r. otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka a w 2005 r. został honorowym patronatem Hufca ZHP Ziemi Sanockiej. W latach 1958 i 2005 uczestniczył w zjazdach absolwentów Gimnazjum Męskiego w Sanoku. Odwiedzał też Muzeum Historyczne w Sanoku. W 2004 r. Muzeum Historyczne w Sanoku wydało wspomnienia ks. Zdzisława Peszkowskiego: „Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat”, opowiadające o Sanoku lat 30. XX w. i młodzieńczych latach autora. Zmarł w szpitalu w Aninie, 8 października 2007 r. Jego pogrzeb odbył się 16 października 2007 r. Spoczął w krypcie w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie (źródło: Muzeum Historyczne w Sanoku).